Eksperyment Milgrama

Jest jednym z najbardziej znanych eksperymentów psychologicznych. Po raz pierwszy wydany w 1963 roku przez Stanleya Milgrama, psychologa z Yale University. Początkowo Milgram próbował ustalić, w jaki sposób zwykli obywatele Niemiec, którzy nie byli skłonni do sadyzmu, mogli uczestniczyć w eksterminacji milionów ludzi w latach nazizmu..
Istota eksperymentu: dowiedzieć się, ile cierpienia zwykli ludzie są skłonni wyrządzić innym, jeśli jest to częścią ich obowiązków zawodowych. Uczestnikami eksperymentu byli poddani i przygotowani aktorzy, którzy również przedstawiali tematy. Początkowo Migram używał 40 dorosłych mężczyzn, a następnie powtórzono eksperyment z udziałem kobiet. Według legendy, jeden z uczestników, który został przedstawiony przez aktora, musiał zapamiętać długą listę słów, a drugi (niczego niepodejrzewający podmiot) sprawdził pamięć pierwszego, „karząc” go za złą odpowiedź bieżącym ciosem. Aktor był przywiązany do krzesła elektrodami, a podmiot, będąc w innym pokoju, musiał stopniowo zwiększać napięcie z 45 do 450 (!) Woltów. W rzeczywistości aktor udawał tylko, że bije prądem, ale zrobił to bardzo przekonująco: przy 150 woltach krzyknął, że został wyeliminowany z eksperymentu i błagał, by go wypuścić, przy wyższym napięciu - krzyczał przejmujące „bladości śmierci” i krzyczał.
Wyniki: Prawie wszyscy uczestnicy eksperymentu nadal zwiększali napięcie, pomimo krzyków „umierającego” podmiotu testowego. Większość badanych (26 z 40) osiągnęła 450 woltów, tj. „Zabił” aktora. Posłuszeństwo autorytetowi (w tym przypadku naukowcowi, który zaproponował zwiększenie napięcia) było powyżej wątpliwości moralnych. Naziści mogli z powodzeniem rekrutować całą armię katów w każdym amerykańskim mieście. Jednak nie tylko w USA - eksperyment został później powtórzony w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii i innych krajach, z podobnym wynikiem..